آموزش Koin: تزریق وابستگی در اندروید

Koin یک کتابخانه تزریق وابستگی بسیار قدرتمند و ساده برای زبان Kotlin است که می‌تواند در برنامه‌های اندروید استفاده شود. با استفاده از Koin، می‌توانید به راحتی و با قابلیت خوانایی بالا وابستگی‌های برنامه‌ی خود را مدیریت کنید.

“ما را در اینستاگرام دنبال کنید”

در این مقاله از سری مقالات برنامه نویسی اندروید اومدیم در مورد آموزش Koin در اندروید ، صحبت کنیم. پس با سایت ترولرن همراه باش.

“قبل از شروع مقاله، بگم که بعد از مطالعه این مطلب، از آموزش پروژه محور برنامه نویسی اندروید سایتمون یعنی دوره ژنرال اندروید غافل نشید.”

koin در اندروید چیست؟

Koin یک کتابخانه تزریق وابستگی (Dependency Injection) برای برنامه‌های اندروید است. تزریق وابستگی یک روش برنامه‌نویسی است که به شما امکان می‌دهد وابستگی‌های مورد نیاز برای اجرای برنامه را به صورت خودکار تزریق کنید، به جای اینکه آن‌ها را به صورت دستی ایجاد و مدیریت کنید. این روش باعث جداسازی وابستگی‌ها از کدهای اصلی برنامه می‌شود و قابلیت تست و تغییرات آسان‌تر را فراهم می‌کند.

Koin به شما امکان می‌دهد تا در برنامه‌های اندروید از وابستگی‌ها به صورت ساده و خوانا استفاده کنید. با استفاده از Koin می‌توانید وابستگی‌های خود را بدون نیاز به تنظیمات پیچیده و تعریف کدهای بیشتر به سادگی تزریق کنید.

برخی از ویژگی‌های Koin در اندروید عبارتند از:

سازگاری با Kotlin

Koin به طور اصلی برای زبان برنامه‌نویسی Kotlin طراحی شده است و از قابلیت‌های زبان Kotlin مانند توابع بالا‌سطح (high-order functions) استفاده می‌کند.

تزریق وابستگی‌ها بر اساس نمونه‌ها

Koin از تزریق بر اساس نمونه‌ها (instance-based injection) استفاده می‌کند، به جای تزریق بر اساس کلاس‌ها (class-based injection) که در برخی کتابخانه‌های دیگر استفاده می‌شود. این باعث می‌شود تا تزریق وابستگی‌ها ساده‌تر و قابل فهم‌تر باشد.

تعریف وابستگی‌ها با استفاده از ماژول‌ها

شما می‌توانید ماژول‌های وابستگی را تعریف کنید که شامل تمام وابستگی‌های مورد نیاز برنامه شما هستند. این ماژول‌ها می‌توانند به صورت مستقل قابل استفاده باشند و قابلیت ترکیب و تغییر آن‌ها را فراهم می‌کنند.

تزریق وابستگی‌ها در کلاس‌ها

 استفاده از تابع by inject() در کلاس‌های خود، می‌توانید وابستگی‌های مورد نیاز را تزریق کنید و از آن‌ها استفاده کنید.

پشتیبانی از انواع مختلف وابستگی‌ها

Koin از انواع مختلف وابستگی‌ها مانند Singleton، Factory و Scoped همچون ViewModel و Activity پشتیبانی میکند.

استفاده از Koin در اندروید می‌تواند به شما کمک کند تا کدهای برنامه‌ی خود را تمیزتر و قابل تست‌تر کنید. همچنین، با استفاده از Koin، می‌توانید وابستگی‌های برنامه‌ی خود را به راحتی مدیریت کنید و قابلیت افزودن، حذف و تغییر آن‌ها را داشته باشید.

تزریق وابستگی (Dependency Injection) چیست؟

تزریق وابستگی (Dependency Injection) یک الگوی طراحی است که در آن وابستگی‌ها (مانند سرویس‌ها یا اشیاء دیگر) به یک کلاس به صورت خارجی تزریق می‌شوند، به جای اینکه کلاس خودش مسئولیت ایجاد و مدیریت وابستگی‌ها را داشته باشد.

به طور سنتی، یک کلاس وابستگی‌های خود را بوسیلهٔ ساختن آنها خود تعریف می‌کرد. اما با استفاده از تزریق وابستگی، این وابستگی‌ها به کلاس از طریق مکانیزمی مثل پارامترهای کانستراکتور یا متدهای Setter تزریق می‌شوند. این روش باعث کاهش وابستگی‌های داخلی کلاس و افزایش قابلیت اطمینان، قابلیت استفاده مجدد و قابلیت تست‌پذیری کد می‌شود.

تزریق وابستگی دو نوع رایج دارد:

تزریق وابستگی ساختاری (Constructor Injection)

در این روش، وابستگی‌ها از طریق پارامترهای کانستراکتور کلاس تزریق می‌شوند. به عبارت دیگر، زمانی که یک شیء از کلاس ایجاد می‌شود، وابستگی‌های آن از طریق پارامترهای کانستراکتور به آن می‌رسند.

تزریق وابستگی فیلد (Field Injection)

در اینجا، وابستگی‌ها از طریق متدهای Setter به کلاس تزریق می‌شوند. متد Setter به کلاس اضافه می‌شود و وابستگی‌ها به صورت متغیرهای خصوصیت‌های کلاس تنظیم می‌شوند.

استفاده از تزریق وابستگی دارای مزایای زیر است:

کاهش وابستگی

 استفاده از تزریق وابستگی، کلاس‌ها کمتر به یکدیگر وابسته می‌شوند. این باعث می‌شود کدها قابلیت تغییر و توسعه بهتری داشته باشند و امکان استفاده مجدد آنها افزایش یابد.

تست‌پذیری

با تزریق وابستگی، می‌توان به راحتی وابستگی‌ها را با موک‌ها (mocks) یا نمونه‌های جعلی (dummy objects) جایگزین کرد و در فرایند تست واحد، کد را به صورت مستقل از وابستگی‌های واقعی اجرا کرد.

قابلیت تغییر

با استفاده از تزریق وابستگی، می‌توان به راحتی وابستگی‌ها را تغییر داد وتزریق وابستگی (Dependency Injection) یا همان DI، الگویی است که در طراحی نرم‌افزار استفاده می‌شود تا وابستگی‌های یک کلاس به صورت خارجی تزریق شوند، به جای اینکه کلاس خودش مسئولیت ایجاد و مدیریت وابستگی‌ها را داشته باشد. در واقع، تزریق وابستگی به معنای تزریق کردن وابستگی‌های یک شیء به آن شیء است.

در روش‌های سنتی، یک شیء ممکن است وابستگی‌های خود را با ایجاد و مدیریت آنها درون خود تعریف کند. اما با استفاده از تزریق وابستگی، این وابستگی‌ها به شیء از طریق مکانیزمی مثل پارامترهای کانستراکتور یا متدهای Setter تزریق می‌شوند.

تزریق وابستگی به مزایایی مانند جداسازی مسئولیت‌ها، کاهش وابستگی‌ها، افزایش قابلیت تست، افزایش قابلیت استفاده مجدد و قابلیت اطمینان کد منجر می‌شود.

این الگو در زبان‌ها و فریم‌ورک‌های مختلف پیاده‌سازی می‌شود و برای مدیریت وابستگی‌ها در سیستم‌های بزرگ و پیچیده بسیار مفید است.

مزایا و معایب Koin

مزایا و معایب استفاده از Koin در برنامه‌های اندروید عبارتند از:

مزایا

سادگی استفاده

یکی از مزایای بزرگ Koin سادگی استفاده و درک آن است. با استفاده از Koin، می‌توانید وابستگی‌های خود را به سهولت تزریق کنید و از آن‌ها استفاده کنید بدون نیاز به تنظیمات پیچیده.

جداسازی وابستگی‌ها

با استفاده از Koin، می‌توانید وابستگی‌ها را از کدهای اصلی جدا کنید. این باعث می‌شود کدهای شما تمیزتر و قابل نگهداری و تست‌تر شوند. همچنین، با جداسازی وابستگی‌ها، می‌توانید آن‌ها را به صورت مستقل تغییر دهید و از آن‌ها در بخش‌های مختلف برنامه استفاده کنید.

کاهش تکرار کد

با Koin، می‌توانید وابستگی‌های مورد نیاز را در یک ماژول تعریف کنید و در تمام بخش‌های برنامه استفاده کنید. این باعث می‌شود که کدهای تکراری که برای ایجاد وابستگی‌ها نیاز داشتید، کاهش یابد و کد شما بهبود یابد.

قابلیت تست‌کردن

 استفاده از Koin، می‌توانید وابستگی‌ها را به راحتی جایگزین کنید و موک‌ها و سوگیری‌ها را برای تست وابستگی‌ها استفاده کنید. این باعث می‌شود تست کردن واحدی (Unit testing) در برنامه‌های اندروید آسان‌تر و موثرتر شود.

معایب

کارایی

در مقایسه با برخی از کتابخانه‌های تزریق وابستگی دیگر مانند Dagger، hilt ممکن است کارایی کمتری داشته باشد. این ممکن است برای برخی برنامه‌های بزرگ و پیچیده تاثیرگذار باشد. با این حال، برای برنامه‌های کوچک و متوسط، این تفاوت قابل توجهی نخواهد داشت.

کنترل دسترسی

برخی از برنامه‌نویسان ممکن است اعتقاد داشته باشند که استفاده از تزریق وابستگی می‌تواند کنترل دسترسی به وابستگی‌ها را کمتر کند. با استفاده از Koin، وابستگی‌ها به صورت عمومی در دسترس هستند و ممکن است این امر باعث افزایش پیچیدگی و نامنظم شدن کدهدر کل، Koin یک کتابخانه ساده و آسان برای تزریق وابستگی در برنامه‌های اندروید است. با این حال، قبل از استفاده از آن، باید نیازها و محدودیت‌های خاص برنامه‌ی خود را در نظر بگیرید و با سایر کتابخانه‌ها و ابزارهای موجود برای وابستگی جلوه‌گر مقایسه کنید تا تصمیم‌گیری مناسبی را انجام دهید.

بطور کلی من استفاده از hilt رو به koin ترجیح میدم اما باز هم بسته به نوع پروژه و ویژگی‌ها و انتظارات، استفاده از koin هم توصیه میشه. اگه میخای Hilt رو بطور کامل یاد بگیری و توی پروژه عملی ازش استفاده کنی، اینجا رو ببین.

در زیر، یک مثال ساده از استفاده از Koin در Jetpack Compose را می‌توانید مشاهده کنید:

Koin یک کتابخانه تزریق وابستگی برای زبان کاتلین (Kotlin) است که قابلیت‌های تزریق وابستگی را در برنامه‌های Jetpack Compose فراهم می‌کند. Jetpack Compose یک فریمورک برای توسعه رابط کاربری (UI) انعطاف‌پذیر در اندروید است.

ابتدا به فایل build.gradle از ماژول اپلیکیشن خود اقدام کنید و این خط را به تنهایی یا به انتهای dependencies اضافه کنید:

implementation 'io.insert-koin:koin-android:3.1.2'

برای استفاده از Koin در برنامه خود، یک فایل با نام “AppModule.kt” ایجاد کنید و اعلامیه‌های تزریق وابستگی را در آن قرار دهید. به عنوان مثال:

import org.koin.androidx.compose.get
import org.koin.androidx.viewmodel.dsl.viewModel
import org.koin.dsl.module
import your.package.name.viewmodel.MyViewModel

val appModule = module {
    viewModel { MyViewModel(get()) }
}

در فایل بالایی به نام “AppComponent.kt”، یک کلاس برای تنظیم Koin و تزریق وابستگی‌ها ایجاد کنید. به عنوان مثال:

import org.koin.android.ext.koin.androidContext
import org.koin.core.context.startKoin
import your.package.name.App
import your.package.name.AppModule

class AppComponent(private val app: App) {
    fun initKoin() {
        startKoin {
            androidContext(app)
            modules(AppModule.appModule)
        }
    }
}

در کلاس برنامه‌ی اصلی (مثلاً “App.kt”)، یک نمونه از کلاس AppComponent ایجاد کنید و متد initKoin را فراخوانی کنید. به عنوان مثال:

import android.app.Application
import your.package.name.di.AppComponent

class App : Application() {
    private val appComponent = AppComponent(this)

    override fun onCreate() {
        super.onCreate()
        appComponent.initKoin()
    }
}

در کلاس Composable اصلی (مثلاً “MainActivity.kt”)، از Koin برای دریافت وابستگی‌ها استفاده کنید. به عنوان مثال:

import androidx.compose.runtime.Composable
import androidx.compose.ui.platform.LocalContext
import androidx.lifecycle.viewmodel.compose.viewModel
import org.koin.androidx.compose.get
import your.package.name.viewmodel.MyViewModel

@Composable
fun MyScreen() {
    val context = LocalContext.current
    val myViewModel: MyViewModel = viewModel()
    val someDependency = get<SomeDependency>()

    // استفاده از myViewModel و someDependency
}

در این مثال، ابتدا ماژولی به نام “appModule” در فایل AppModule.kt تعریف شده است. سپس در AppComponent.kt، این ماژول به Koin اضافه می‌شود. در نهایت، در MainActivity.kt، ما از Koin برای دریافت وابستگی‌ها مانند MyViewModel و SomeDependency استفاده می‌کنیم.

این مثال نشان می‌دهد که چگونه می‌توان Koin را در Jetpack Compose استفاده کرد تا وابستگی‌ها را از آن طریق تزریق کنید و از آن‌ها در Composable های خود استفاده کنید. لازم به ذکر است که این یک مثال ساده است و شما می‌توانید Koin را با توجه به نیازهای خاص خود در برنامه‌های Jetpack Compose بیشتر بهره‌برداری کنید.

و همچنین ممنون میشم از طریق ستاره‌های این پایین به این مقاله امتیاز بدی و اگه هر سوالی داشتی توی قسمت دیدگاه بپرس و قطعا بهت پاسخ میدیم.